Ҳамидилло 40 кун аввал Москвада ҳайдовчилик қилаётган, "маршрутка" минаётган эди. Пойтахтда иши юришмай, яқинда Волгоградга келди.
- Ҳозир Волгограддаман. Кеча базага борувдим. Бу ерда ҳам катта сокращение кетаëтган экан. Мени ишга олишмади¸ дейди Ҳамидилло.
Челябинскда ишлаётган Дилфузахон телефонини очмади: балки ватанга кетиб қолгандир?
Бундай фикрга келишимизга Новосибирскда ишлаётган Ҳамидахондан эшитганларимиз туртки берди.
Ҳамидахоннинг кайфияти 40 кун аввал бугунгидан анча яхши эди. Яқинда у ишсиз қолди.
Ҳамидахон: Ишимни йўқотганимнинг сабаби документ масаласи бўлаяптида. Ишга рухсатнома қилиб келинг¸ дейишаяпти. Документларингиз тайëр бўлганда ишга келасиз¸ деб ишдан чиқариб юборишди.
Озодлик: Неча кун бўлди ишдан чиқариб юборганига?
Ҳамидахон: Бир ой бўлди. Бир ойдан бери ҳеч нарса қилмасдан уйда ўтирибман.
Ҳамидахоннинг айтишича, ишлаш ҳуқуқини берувчи махсус рухсатнома аввал
- Бир йилда қилинар эди. Ҳозир ҳар уч ойда қилиш керак бўлаяпти¸ дейди Ҳамидахон.
Ҳамидахон айтаётган ҳар 3 ойда янгиланиши керак рухсатномани текинга бермайдилар. Уни олиш учун меҳнат мигранти қарийб бир ойлик маошини сарфлашига тўғри келади.
Рухсатномани олиш жараёни дастлаб миграция карточкасини янгилашдан бошланади.
- Миграция хизматига 1500 рубл берасиз. Кирди-чиқди қилинади. Миграция карточкаси келгандан кейин прописка қилинади. Унга ҳам 1500 рубл берилади. Ҳозир банкка 1030 рубл тўланади.
Кейин доктордан ўтасиз. Ҳар бир хонага кириб нима қилишингизга¸ хуллас ҳаммаси бўлиб 2000 рублча кетади. Шу документларнинг ҳаммаси тайëр бўлгандан кейинб сиз бу нарсаларни топширадиган ерга келиб¸ қабул қиладиган хонасига кира олмайсиз. Қийин¸ жуда ҳам қийин.
Одам ур-теп бўлиб ëтади. Ҳар кун борасиз¸ унда ҳам навбатингиз етса¸ топшириб оласиз. Агар навбат етмаса¸ бир ой ҳам қатнашингиз мумкин у ерга.
Одамлар лекин ҳозир йўлини топиб олишган. Ўша ерда топшириб берадиган одам бўлса¸ ўшанинг қўлига 1000¸ 1500 рубл беришаяпти. Ўшалар кейин топшириб бераяпти¸ дейди Ҳамидахон.
Бир ой саргардонлигу 7,5 минг рубл пул эвазига олинадиган "разрешение на работу"нинг (ишлаш учун рухсат - таҳр.) кучи 3 ойгагина етади. Кейинги уч ойга янгисини олиш керак.
Ҳамидахон бир ой олдин, ишлаб турганида кунига 400 рубл ҳақ оларди. Демак, ҳар 3 маошидан бири "разрешение на работу" олиш учун расмий-норасмий тўловларга сарфланади.
Бундай сарф-харажат Россияда қолишни маънисиз қилиб қўймоқда, дейди суҳбатдошимиз. Боз устига ишлиларнинг маоши ҳам қисқариб кетди.
- 15000-16000 рубл атрофида берилаëтган ойликлар ҳозир бирдан 10000 рублга тушди. Бир хил жойларда 7000-8000 рублдан берилаяпти¸ дейди Ҳамидахон.
Натижада, деб давом этади Ҳамидахон, одамлар Россиядан:
- Кетиб қолишаяпти. Чунки қийналиб кетишаяптида. Энди бу ҳар уч ойда қилинадиган бўлса қандай қиламиз? Топган пулимизни уйга жўнатамизми¸ квартирага тўлаймизми¸ емоқ-ичмоққа сарфлаймизми? Топган пулимизни мана шу "разрешение на работу" га сарфлар эканмизда¸ деб жуда кўпчилик Россиядан кетаяпти¸ дейди Ҳамидахон.
Албатта, соддагина ўзбек аёли кўзига, бир ойдан буён ишсиз ўтиргани учун, вазият ваҳимали кўриниб кетаётгандир.
Бироқ Россиядаги марказий осиёлик меҳнат муҳожирларини яқин ойлар ичида оғир кунлар кутаётганини куни- кеча янграган расмий баёнотдан ҳам сезиш мумкин.
Россия Давлат Думасининг Бюджет ва солиқлар қўмитаси аъзоси, Меҳнат ва ижтимоий сиёсат вазирлигининг собиқ раҳбари Оксана Дмитриева 16 март куни журналистларга "яқин икки-уч ой ичида россияликларнинг учдан биридан кўпроғи ишсиз қолади", деди.
- Ҳозир Волгограддаман. Кеча базага борувдим. Бу ерда ҳам катта сокращение кетаëтган экан. Мени ишга олишмади¸ дейди Ҳамидилло.
Челябинскда ишлаётган Дилфузахон телефонини очмади: балки ватанга кетиб қолгандир?
Бундай фикрга келишимизга Новосибирскда ишлаётган Ҳамидахондан эшитганларимиз туртки берди.
Ҳамидахоннинг кайфияти 40 кун аввал бугунгидан анча яхши эди. Яқинда у ишсиз қолди.
Ҳамидахон: Ишимни йўқотганимнинг сабаби документ масаласи бўлаяптида. Ишга рухсатнома қилиб келинг¸ дейишаяпти. Документларингиз тайëр бўлганда ишга келасиз¸ деб ишдан чиқариб юборишди.
Озодлик: Неча кун бўлди ишдан чиқариб юборганига?
Ҳамидахон: Бир ой бўлди. Бир ойдан бери ҳеч нарса қилмасдан уйда ўтирибман.
Ҳамидахоннинг айтишича, ишлаш ҳуқуқини берувчи махсус рухсатнома аввал
- Бир йилда қилинар эди. Ҳозир ҳар уч ойда қилиш керак бўлаяпти¸ дейди Ҳамидахон.
Ҳамидахон айтаётган ҳар 3 ойда янгиланиши керак рухсатномани текинга бермайдилар. Уни олиш учун меҳнат мигранти қарийб бир ойлик маошини сарфлашига тўғри келади.
Рухсатномани олиш жараёни дастлаб миграция карточкасини янгилашдан бошланади.
- Миграция хизматига 1500 рубл берасиз. Кирди-чиқди қилинади. Миграция карточкаси келгандан кейин прописка қилинади. Унга ҳам 1500 рубл берилади. Ҳозир банкка 1030 рубл тўланади.
Кейин доктордан ўтасиз. Ҳар бир хонага кириб нима қилишингизга¸ хуллас ҳаммаси бўлиб 2000 рублча кетади. Шу документларнинг ҳаммаси тайëр бўлгандан кейинб сиз бу нарсаларни топширадиган ерга келиб¸ қабул қиладиган хонасига кира олмайсиз. Қийин¸ жуда ҳам қийин.
Одам ур-теп бўлиб ëтади. Ҳар кун борасиз¸ унда ҳам навбатингиз етса¸ топшириб оласиз. Агар навбат етмаса¸ бир ой ҳам қатнашингиз мумкин у ерга.
Одамлар лекин ҳозир йўлини топиб олишган. Ўша ерда топшириб берадиган одам бўлса¸ ўшанинг қўлига 1000¸ 1500 рубл беришаяпти. Ўшалар кейин топшириб бераяпти¸ дейди Ҳамидахон.
Бир ой саргардонлигу 7,5 минг рубл пул эвазига олинадиган "разрешение на работу"нинг (ишлаш учун рухсат - таҳр.) кучи 3 ойгагина етади. Кейинги уч ойга янгисини олиш керак.
Ҳамидахон бир ой олдин, ишлаб турганида кунига 400 рубл ҳақ оларди. Демак, ҳар 3 маошидан бири "разрешение на работу" олиш учун расмий-норасмий тўловларга сарфланади.
Бундай сарф-харажат Россияда қолишни маънисиз қилиб қўймоқда, дейди суҳбатдошимиз. Боз устига ишлиларнинг маоши ҳам қисқариб кетди.
- 15000-16000 рубл атрофида берилаëтган ойликлар ҳозир бирдан 10000 рублга тушди. Бир хил жойларда 7000-8000 рублдан берилаяпти¸ дейди Ҳамидахон.
Натижада, деб давом этади Ҳамидахон, одамлар Россиядан:
- Кетиб қолишаяпти. Чунки қийналиб кетишаяптида. Энди бу ҳар уч ойда қилинадиган бўлса қандай қиламиз? Топган пулимизни уйга жўнатамизми¸ квартирага тўлаймизми¸ емоқ-ичмоққа сарфлаймизми? Топган пулимизни мана шу "разрешение на работу" га сарфлар эканмизда¸ деб жуда кўпчилик Россиядан кетаяпти¸ дейди Ҳамидахон.
Албатта, соддагина ўзбек аёли кўзига, бир ойдан буён ишсиз ўтиргани учун, вазият ваҳимали кўриниб кетаётгандир.
Бироқ Россиядаги марказий осиёлик меҳнат муҳожирларини яқин ойлар ичида оғир кунлар кутаётганини куни- кеча янграган расмий баёнотдан ҳам сезиш мумкин.
Россия Давлат Думасининг Бюджет ва солиқлар қўмитаси аъзоси, Меҳнат ва ижтимоий сиёсат вазирлигининг собиқ раҳбари Оксана Дмитриева 16 март куни журналистларга "яқин икки-уч ой ичида россияликларнинг учдан биридан кўпроғи ишсиз қолади", деди.