Апрель Ўзбекистонда мева-сабзавот экспортига доир қарорлар учун серҳосил ой бўлди. Вазирлар Маҳкамасининг мева-сабзавотни юк машиналарида экспорт қилишга рухсат берувчи 1 апрелдаги қароридан сўнг мамлакат Президенти шу соҳага оид 3 та қарор қабул қилди.
Ислом Каримов имзолаган қарорлардан бири асосида ташкил қилинадиган тузилмага мамлакат ички бозорини мева-сабзавот билан таъминлаш юклатилса, иккинчиси билан ташкил қилинадиган тузилма мева-сабзавотни экспорт қилиш билан шуғулланади.
Валюта келтирадиган “Ўзагроэкспорт”
2016 йилнинг 1 майидан бошлаб, мева-сабзавотни экспорт қилувчи ташкилот ва муассасалар, ташкилий-ҳуқуқий шакли ва қайси идорага тааллуқли эканлигидан қатъиназар, жумладан микрофирмалар, кичик корхоналар, фермер ва деҳқон хўжаликлари мева-сабзавот, узум ва полиз маҳсулотларини экспорт қилишдан келадиган валюта тушумларининг 50 фоизини мажбуран давлатга сотади.
Бу меъёр Президент Каримов 7 апрелда имзолаган қарордаги энг муҳим гапдир.
Тилга олинган қарор билан тар ва қайта ишланган мева-сабзавотни экспорт қилувчи “Ўзагроэкспорт” ташқи савдо компанияси тузиладиган бўлди.
Айтилишича, бу қарордан мақсад рақобатбардош мева-сабзавотнинг ташқи бозорлардаги улуши ва ассортиментини кенгайтиришдир.
Ҳужжатда “Ўзагроэкспорт” компаниясининг вазифалари ва фаолияти йўналишлари белгилаб қўйилган.
Мамлакатдаги савдо-харид базалари, совутгич омборлар ҳамда “Ўзулгуржисавдоинвест” ассоциацияси, “Ўзтадбиркорэкспорт” акциядорлик жамияти таркибидаги савдо уйлари “Ўзагроэкспорт” тасарруфига ўтказилажаги ҳам белгилаб қўйилган қарорда.
7 апрелда имзоланган қарор Президент апрелда имзолаган уч қарордан биридир.
Улардан бири ҳақда (2016 йилги ҳосилдан бошлаб ҳўл мева-сабзавот, картошка, полиз маҳсулотлари ва узум харид қилиш бўйича давлат буюртмаси жорий тўғрисида) аввал ёзган эдик.
Ички бозорни "Ўзбекозиқовқатзаҳира" "назорат қилади"
Ўзбекистон президенти 8 апрелда имзолаган яна бир қарор билан мева-сабзавот маҳсулотини тайёрловчи ва сақловчи корхоналар ассоциацияси - “Ўзбекозиқовқатзаҳира” тузиладиган бўлди.
“Ўзбекозиқовқатзаҳира” шу пайтгача мавжуд бўлган “Ўзулгуржисавдоинвест” ассоциацияси базасида ташкил этилажаги айтилган қарорда.
Ҳужжат мазмунига қараганда, “Ўзбекозиқовқатзаҳира” зиммасига мамлакат ички бозорини қишин-ёзин мева-сабзавот билан таъминлаш юклатилади.
Қарорда айтилишича, “Ўзбекозиқовқатзаҳира” ички бозорни қишки-баҳорги мавсумда мева-сабзавот билан ҳамда нархлар барқарорлигини таъминлаш учун фермер ва деҳқон хўжаликлари, агрофирмалар билан тар мева-сабзавот, картошка, полиз маҳсулотлари ва узум сотиб олиш тўғрисида шартномалар тузади.
Мутахассис шарҳи
Мева-сабзавот экспортига оид Вазирлар Маҳкамаси ва Ўзбекистон президенти қарорларини шарҳлаб беришни Ўзбекистон ҳукуматининг собиқ мулозими, ҳозирда Астанадаги Евроосиё университети доценти Сапарбой Жубаевдан илтимос қилдик:
