Линклар

Шошилинч хабар
30 январ 2025, Тошкент вақти: 12:13

Халқаро хабарлар

Жанубий Судандаги авиаҳалокат оқибатида 20 киши нобуд бўлди

Иллюстратив сурат
Иллюстратив сурат

Жанубий Суданда йўловчи учоғи қулаши оқибатида 20 киши ҳалок бўлган. Бу ҳақда Reuters агентлиги хабар қилди.

Қайд этилишича, учоқ нефтчиларни олиб кетаётган бўлган ва мамлакат шимолидаги нефть конидан пойтахт Жубу томонга парвоз қилганидан кўп ўтмай қулаб тушган.

Кон Хитой ва Жанубий Судан давлат ширкатлари томонидан қазилмоқда. Ҳалок бўлганлар орасида икки нафар Хитой фуқароси ва бир ҳиндистонлик бор.

Учоқ бортида йўловчи ва учувчилар дохил 21 киши бўлган. Улардан фақат бир киши тирик қолган, унинг ҳам жароҳати оғир экани айтилмоқда. Авиаҳалокат сабаблари ҳозирча маълум эмас.

АҚШ: Вашингтон яқинида йўловчи учоғи ҳалокатга учради

Вашингтондаги Рональд Рейган номли аэропорт, 2025 йил 29 январь оқшоми
Вашингтондаги Рональд Рейган номли аэропорт, 2025 йил 29 январь оқшоми

Йигирма тўққизинчи январь оқшомида АҚШ пойтахти яқинида ҳарбий вертолёт билан тўқнашиб кетган American Airlines авиаширкатига қарашли маҳаллий йўловчи учоғи ҳалокатга учради.

Дастлабки маълумотларга кўра, Канзасдаги Уичито шаҳридан Вашингтонга парвоз қилаётган учоқ бортида 60 нафар йўловчи ва 4 нафар экипаж аъзоси бўлган.

Bombardier CRJ700 учоғининг Sikorski H-60 ҳарбий вертолёти билан тўқнашуви Рональд Рейган номидаги аэропортга яқин жойда содир бўлган. Йўловчи учоғи Потомак дарёсига қулаган.

Авиаҳалокат қурбонлари ҳақида аниқ маълумот ҳозирча йўқ. Ҳозиргача 18 кишининг жасади сувдан олиб чиқилгани айтилмоқда. “Тез ёрдам” машиналари Потомак соҳилига тизилган.

CNN телеканалининг ҳуқуқ-тартибот идораларида ишлайдиган манбаси иддаосича, қутқарувчилар ҳали сувдан биронта ҳам тирик одамни олиб чиқишга муваффақ бўлишган эмас. Манбага кўра, учоқ дарёга қулаганидан кейин иккига бўлиниб кетган, вертолёт ҳам ундан узоқ бўлмаган жойга қулаган.

Ҳодиса ортидан Рейган номидаги аэропортда учоқларнинг учиш-қўниши бекор қилинган.

Потомакдаги полиция қайиғи
Потомакдаги полиция қайиғи

АҚШ президенти Дональд Трамп ўзига “Рейган Миллий аэропортида содир бўлган мудҳиш ҳодиса ҳақида” хабар берилганини маълум қилган.

Транспортдаги хавфсизлик бўйича миллий кенгаш нохуш ҳодиса ҳақида қўшимча маълумот йиғаётганини билдирган.

Бу Қўшма Штатларда 2009 йилдан буён инсонлар ўлимига олиб келган илк авиаҳалокат бўлиб ҳисобланади.

Аҳмад аш-Шараа Суриянинг янги президенти деб эълон қилинди

Аҳмад аш-Шараа
Аҳмад аш-Шараа

Суриялик исёнчилар лидери Аҳмад аш-Шараа “ўтиш даври ҳукумати” амалда бўлган пайтда мамлакатнинг янгги президенти ўлароқ эълон қилинди. Бу ҳақда “Ал-Арабия” телеканали ва Яқин Шарқдаги бошқа оммавий ахборот воситалари хабар қилишди.

Муҳаммад ал-Жўлоний лақаби билан ҳам танилган Аҳмад аш-Шараа 2024 йил ноябрь ойи охири – декабрь ойи бошларида Башар Асад диктатурасига қарши қуролли исёнга етакчилик қилган “Ҳайъат Таҳрир аш-Шом” (АҚШда террор ташкилоти деб тан олинган) исломий гуруҳи раҳбари бўлиб ҳисобланади. Ўша пайтда Башар Асад ҳукумати ағдарилган, Асаднинг ўзи Москвага қочган ва аш-Шараа феълан мамлакат янги раҳбариятининг етакчисига айланган эди.

Асад мамлакатдан қочганидан кейин аш-Шараа уни қулатишда иштирок этган қуролланган гуруҳларнинг барчаси тарқатиб юборилиши лозимлиги, унда қатнашган шахслар эса давлат тузилмаларида жой эгаллаши кераклигини билдирган. Шунингдек, аввалги армия ва хавфсизлик хизмати ҳам тарқатиб юборилган. Суриянинг 2012 йилда қабул қилинган конституцияси бекор қилинган. Янги қонунчилик ўтиш ҳукумати томонидан яратилиши керак.

Аш-Шараа “ўтиш даври”дан сўнг Суриянинг доимий ҳукумати сайловлар натижасида шакллантирилиши лозимлигини билдирган, бироқ “ўтиш даври” қанча давом этиши мумкинлигига аниқлик киритган эмас.

БМТнинг Сурия бўйича махсус вакили Гейр Педерсен ўтган йилнинг декабрь ойида Дамашққа бориб, у ерда мамлакатнинг янги раҳбарияти билан учрашган. Ўшанда у: “Янги Суриянинг бошланишини кўришга умид бор”, дея некбинона тахмин айтганди.

Путинга шикоят қилган қирғизистонлик муҳожир Россиядан чиқариб юборилади

Россиядаги Хорижлик фуқароларни вақтинча сақлаш марказларидан бири (иллюстратив сурат)
Россиядаги Хорижлик фуқароларни вақтинча сақлаш марказларидан бири (иллюстратив сурат)

Свердловск вилоятида суд Қирғизистон фуқаросини беш йил мобайнида Россияга киришни тақиқлаш билан мамлакат ҳудудидан чиқариб юбориш ҳақида қарор чиқарди. 32 ёшли қирғизистонлик Аваз Абдуллаев аввалроқ Россия президенти сайтига шикоят йўллаган эди.

ЕАН ахборот агентлигининг Урал қочқинлар ассоциацияси президенти Людмила Лукашевадан олинган маълумотга таянган ҳолда хабар қилишича, қирғизистонлик Россия президентининг мигрантлар бадарға қилинишига 2025 йил 30 апрелигача мораторий жорий этилиши тўғрисидаги фармонига мувофиқ ўзидан ариза қабул қилишдан бош тортилгани дохил бир неча ариза билан мурожаат қилган.

Бундан ташқари, Абдуллаев Владимир Путиндан ўзини вақтинча сақлаш ҳибсхонасидан озод қилишни сўраган, чунки, унга кўра, “бу ерда мавжуд шароит узоқ муддатли ҳибсда сақлаш умум меъёрларига мувофиқ эмас”.

Қирғизистон фуқароси Первоуральскдаги Хорижлик фуқароларни вақтинча сақлаш марказида (ХФВСМ) нолегал сифатида ушлаб турилган. Унинг ўзи нолегал эмаслигини ва қонунга зид равишда қўлга олишганини таъкидлаяпти. Абдуллаев унинг номида квартира борлигини ва у ўша ерда қайд қилинганини айтмоқда.

Лукашева қирғизистонликнинг камерасига киришиб, ундан “юмшоқ оҳангда шикоят ва аризаси йўқлиги ҳақида ёзиб беришни сўрашган”ини айтган. ЕАН Абдуллаевнинг бу тилхати нусхасини ёйинлаган, у ерда қирғизистонлик ўзларини “яхши боқишаётгани, сайрга олиб чиқишаётгани, посилкаларни беришаётгани”ни қайд этган, бироқ шу билан бирга у: “ХФВСМ ходимларига миннатдорлик изҳори ўлароқ тозалаш жиҳозлари: ҳожатхона чўткалари, супургилар, хокандозлар, тозалаш воситалари, кир ювиш учун пластмасса тоғоралар берилишини сўрайман”, деб ёзган.

Бу орада Свердлов вилояти бўйича ИИВ матбуот хизмати бошлиғи Валерий Горелих агентликка суд Абдуллаевни Россия ҳудудидан чиқариб юборишдан ташқари унга 2000 рубль миқдорида жарима ҳам тайин қилгани, чунки қирғизистонлик билан меҳнат шартномаси бекор қилинган ва у гўё дактилоскопиядан ўтмаган.

Путин томонидан имзоланган фармонга мувофиқ, Россияда қонуний асоссиз юрган хорижликлар мамлакатни 2025 йил 30 апрелигача тарк этишлари лозим. Мамлакатда қолишни истаган мигрантлар мазкур санагача легаллашуви керак.

Бундан ташқари, 2025 йил 1 январидан Россияда хорижлик фуқароларни мамлакатдан чиқариб юбориш бўйича янги махсус тартиб ишга тушган, бу тартиб полицияга мигрантларни бадарға қилиш бўйича қарор қабул қилиш имкониятини беради. Авваллари бундай ваколатга фақат судлар ва Россия Чегара хизмати эга бўлган, холос.

Германияда ИДни молиялаганликда гумонланган россиялик ҳибс этилди

Германияда “Ислом давлати” (ИД) террор ташкилотига аъзолик, уни молиялаштириш бўйича тармоққа дахлдорлик ҳамда Ташқи савдо тўғрисидаги қонунни бузганликда гумонланган Россия фуқароси Зелимхан Д. ҳибсга олинган. Бу ҳақда Озодлик радиосига Германия Федерал прокуратураси матбуот хизмати маълум қилди.

Гумонланувчини ҳибсга олиш бўйича ГФР бош прокурори талабнома киритган.

Ҳибсга олишга оид буйруқда россиялик шахс 2022 йил августида аввалроқ унинг шериклари томонидан ташкил этилган жиноий бирлашмага қўшилгани айтилган. Уларнинг мақсади Германия ва Европанинг бошқа давлатларида “Ислом давлати”ни молиялаштириш учун маблағ йиғиш бўлган.

Ижтимоий тармоқлар орқали йиғилган пуллар, иддаога кўра, гуруҳ аъзоларининг курьерлари воситасида хорижга йўлланган. Мазкур маблағлардан жиҳодчилар ва “Ислом давлати”нинг курд лагерларида сақланаётган аёл аъзоларини дастаклаш учун фойдаланилган.

Тергов тахминига кўра, Зелимхан Д. асосан Берлин ҳудудида хайрия маблағларини йиғиш ишини уюштирган ва ўртадаги кассани ўз тасарруфида тутган. Унинг ёрдами билан жами 60 минг евродан зиёд маблағ йиғишга муваффақ бўлинган.

Оқ уй давлат хизматчиларига ўз ихтиёри билан ишдан бўшашни таклиф қилмоқда

Дональд Трамп маъмурияти 28 январь куни давлат муассасаларида штатларни қисқартирмоқчи экани тўғрисида қарийб икки миллион давлат хизматчисига огоҳлантирув хати йўллаган ҳамда манфаатдорларга саккиз ой мобайнида ойлик маош ва бошқа имтиёзларни сақлаб қолган ҳолда ўз ихтиёри билан ишдан бўшаш имкониятини тақдим этган.

Электрон почта орқали йўлланган хатда давлат муассасаларнинг аксариятида штатлар қисқариши эҳтимоли катталиги, масофадан туриб ишлаганлардан офисдаги ўз иш жойларига қайтиш талаб қилиниши, штатларни қисқартириш ёки ишдан бўшатиш жараёнини осонлаштириш учун эса хизматчилардан катта қисмининг мақоми ўзгартирилиши айтилган.

Расмийлар ҳисоб-китобига кўра, бу таклифдан давлат хизматчиларининг 5 фоиздан 10 фоизгачаси фойдаланиши мумкин, бу эса 100 миллиард долларгача маблағ тежалиши учун имкон яратади. Бу таклиф миллий хавфсизлик билан боғлиқ тузилмалар ходимлари ва ҳарбийларга дахлдор эмас.

The New York Times газетаси Оқ уйнинг бу ғайриодатий қадамини федерал бюрократияга “қарши рўпарадан қилинган ҳужум”, деб атаган. Вазирликлар сонининг муҳтамал камайиши дохил давлат хизматлари штатларининг қисқариши Дональд Трампнинг сайловолди ваъдаларидан бири эди.

Давлат хизматчиларини бирлаштирувчи касаба уюшмаси раҳбари Трамп маъмуриятининг бу ташаббусини қаттиқ танқид қилиб чиқди. У мазкур қадамни “федерал ҳукуматни тозалаш” деб атаб, у нормал фаолият юритаётган ҳукумат хизматларига боғлиқ бўлган америкаликлар учун салбий оқибатларга эга бўлишидан огоҳлантирган.

Таҳлилчилар қайдича, Дональд Трамп маъмурияти бу ишни амалга оширишда тўсқинликларга дуч келиши мумкинлиги, чунки федерал қонунларда ишдан бўшатилган ходимларга Оқ уй таклиф қилаётганидан кўра камроқ тўлов белгиланган. Айни пайтда ҳукумат штатларни қисқартириш ва давлат хизматчиларини ишдан бўшатиш имкониятини сезиларли даражада чекловчи коллектив меҳнат шартномаларини эътиборга олишига тўғри келади.

Сербия бош вазири норозилик манзарасида истеъфога чиқди

Милош Вучевич
Милош Вучевич

Сербия бош вазири Милош Вучевич талабалар норозилиги манзарасида истеъфога кетди. Бу ҳақда у 28 январь куни ўтказилган матбуот анжуманида билдирган.

Бугун эрталаб мен президент билан узоқ суҳбатлашдим, у менинг қароримни, келтирган далилларимни қабул қилди”, дея маълум қилган Вучевич.

Сербияда икки ойдан буён давом этаётган оммавий норозиликларни у “хориждан лойиҳалаштирилган” акциялар деб атаган.

Худдики қандайдир кўринмас қўл янги можарони яратиб, жамиятда тарангликни ҳосил қилди”, деган Вучевич.

Сербияда кўп минг кишилик норозиликлар Нови-Сад шаҳридаги темирйўл вокзалида бетон айвон қулаши ортидан бошланган. Ўшанда 15 киши қурбон бўлганди.

Мухолифат фаоллари ва фуқаролик жамияти вакиллари дастаклаётган талабалар вокзалнинг сифатсиз таъмирланишига коррупция олиб келган деб ҳисоблаб, содир бўлган фожиада расмийларни айбламоқда. Даставвал норозилар содир бўлган воқеанинг шаффофлик билан тергов қилинишини талаб қилишган, бироқ расмийлар уларга қулоқ солмаганларидан кейин сиёсий талабларни олға сура бошлашган. Улар орасида парламентга муддатидан илгари сайловларни ҳозирлайдиган ўтиш даври ҳукуматини тузиш каби талаб ҳам бор.

27 январь куни Сербия президенти Александр Вучич Милош Вучевич ҳамда парламент спикери Аной Брнабич билан биргаликда ўтказилган матбуот анжуманида намойишчилар билан мулоқотга чақирган. У норозилик чиқишларида ҳибсга олинганларни афв этишга тайёрлигини билдирган ҳамда талабалар ва профессорларга ҳужум қилганларга қарши жиноят ишлари очилганини маълум қилган. Вучич вокзал реконструкцияси бўйича ҳужжатлар очиқланганини ҳам қайд этган. Аввалроқ у норозиларни мамлакатдаги вазиятни беқарорлаштириш мақсадида “хориждаги кучлар” билан ҳамкорлик қилаётганликда айблаган эди.

Сурияда йил бошидан буён 92 та қотиллик ҳодисаси қайд этилди

Сурияда жорий йил бошидан бери мамлакат собиқ президенти Башар Асад режими тарафдорларидан ўч олиш кампанияси доирасида 91 та қотиллик ҳодисаси қайд этилган. Бу ҳақда қароргоҳи Лондонда жойлашган Сурия инсон ҳуқуқлари кенгаши (SOHR) маълумот тарқатди.

Ҳуқуқбонларга кўра, Асад режими қулаганидан кейин унинг жами 190 нафар тарафдори ўлдирилган, уларнинг беш нафари аёллардир. Асад тарафдорлари энг кўп Хомс, Хама ва Латакия вилоятларида ўлдирилган.

SOHR маълумотларига кўра, ҳужумчиларнинг айримлари Асад режимини қулатган Ҳарбий амалиётлар бошқармасига алоқадорлигини айтишган. Жиноятлар сиёсий ва диний сабабларга кўра содир этилмоқда, бу эса хавфсизлик талаблари ўта бузилаётганидан дарак беради. Шунингдек, SOHR вакиллари мазкур қотилликлар “сурияликлар ўртасидаги ихтилофларни кучайтираётгани” ва айбдорларга нисбатан кескин чоралар кўрилиши зарурлигини кўрсатаётгани урғулашган.

AFP агентлигининг аниқлик киритишича, ўлдирилганларнинг аксарияти Асад ҳукуматининг собиқ мулозимларидир.

Сурияда фуқаролар уруши 2011 йилдан буён давом этиб келмоқда. Президент Асадга мухолиф бўлган гуруҳларнинг кутилмаган ҳужуми 2024 йил ноябрида бошланган. Орасида радикал исломчилар ҳам, мўътадил мусулмонлар ҳам бўлган бу гуруҳлар Ҳалаб, Хама ва Хомсни қарийб жангсиз эгаллашган.

Саккизинчи декабрга ўтар кечаси Сурия мухолифати вакиллари Дамашққа кириб, Асад режими қулатилганини эълон қилишган. Асаднинг ўзи ҳозир Москвада – Россия президенти Владимир Путин унга ва оиласига бошпана берган.

Польшада Освенцим қурбонларини хотирлаш маросими ўтказилди

Освенцим озод қилинган куннинг 80 йиллигига бағишланган маросимдан лавҳа, Польша 2025 йил 27 январи
Освенцим озод қилинган куннинг 80 йиллигига бағишланган маросимдан лавҳа, Польша 2025 йил 27 январи

Польшада бир миллиондан зиёд одам ўлдирилган Освенцим нацистлар лагери озод қилинганининг 80 йиллигига бағишланган маросим бўлиб ўтди. Қурбонларнинг аксарияти яҳудийлар бўлган бу лагерь 1945 йил 27 январида Қизил армия томонидан озод қилинган эди.

Маросимда 50 дан зиёд давлат раҳбарлари ва юқори лавозимли мулозимлар иштирок этишган. Улар орасида Польша президенти Анжей Дуда, Германия президенти Франц-Вальтер Штайнмайер, ГФР канцлери Олаф Шольц, Франция президенти Эммануэль Макрон, Буюк Британия қироли Карл III, Испания қироли Филипп VI, Нидерландия қироли Виллем-Александр, Украина президенти Владимир Зеленскийлар бор.

Украинага нисбатан давом этаётган босқинчилик уруши туфайли Россия вакиллари маросимга таклиф қилинмаган. Россия президенти Владимир Путин йиғилганларга телеграмма йўллаб, унда совет аскарлари қаҳрамонлиги тўғрисидаги тарихий хотира сақланиши муҳимлигини урғулаган. Путинга кўра, Россия “одамларнинг этник, лисоний, маънавий ўзига хослиги ҳуқуқини ҳимоя қилиш, антисемитизм, русофобия ва бошқа ирқий мафкуралар ёйилишига йўл қўймаслик учун қўлидан келган барча ишни қилади”.

Польшадаги маросим меҳмонлари орасида лагернинг 50 дан зиёд собиқ тутқуни ҳам иштирок этган.

Лагерь Польшанинг ишғол этилган қисмида Германия томонидан 1940 йилда қурилган бўлиб, у ерда асир поляклар сайланган. Орадан икки йил ўтгач, унинг ёнида яҳудийлар учун концлагерь ташкил этилган. Польша ва дунёнинг кўплаб мамлакатларида немислар қўйган Аушвиц номи билан аталадиган Освенцимда яҳудийлар, совет асирлари, поляклар, лўлилар ва бошқа миллат вакиллари ўлдирилган.

PAP агентлиги лагердаги газ камерасидан сўнгги бор 1944 йилнинг ноябрь ойида фойдаланилганини эслатган. Совет қўшинлари ҳужуми кучайгани ортидан Германия лагер тутқунларини Рейх ҳудуди ичига кўчира бошлаган. 1944 йил охирига бориб, немислар ҳужжатларни ёқиб, содир этилган жиноятлар далилларини йўқ қилишга уринишган. Совет қўшинлари кириб келган пайтда лагерда 500 бола дохил етти минг киши сақланаётган бўлган.

ЕИнинг айрим мамлакатларида Coca-Cola ичимлигида хлорат моддаси аниқланди

АҚШнинг Жоржия штати маркази Атланта шаҳридаги Coca-Cola ширкатининг музейи
АҚШнинг Жоржия штати маркази Атланта шаҳридаги Coca-Cola ширкатининг музейи

Coca-Cola ширкати Европанинг айрим мамлакатларида таркибида ортиқча хлорат кимёвий моддаси аниқланган ўз ичимликлари савдо тармоқларидан қайтариб олинишини эълон қилди. Бу ҳақда Би-би-сининг рус хизмати хабар қилди.

Ширкат Бельгия, Люксембург ва Ҳолландиядаги пештахталардан ўз маҳсулотини қайтариб олади. Британияга ўтган йил охирида бу партиядан беш номдаги маҳсулот етказиб берилган эди. Ишлаб чиқарувчи ширкат барча маҳсулотлар сотиб битирилганини билдирган.

Хлорат, жумладан сувни қайта ишлаш учун хлор асосидаги дезинфекция воситаларидан фойдаланилганда юзага келиши мумкин. Coca-Cola ширкати вакили Би-би-сига берган интервьюсида мустақил таҳлилга таянган ҳолда “истеъмолчилар учун хатар жуда кам”лигини қайд этган.

Coca-Cola Буюк Британиядаги истеъмолчилардан ҳеч қанақа шикоят келиб тушмаганини ва бу борада мамлакат расмийлари билан ҳамкорлик қилишни давом эттиришини маълум қилди, дейилган Би-би-си мақоласида.

AFP агентлиги Coca-Cola ширкатининг исми ошкор қилинмаган вакили сўзларига таянган ҳолда хлорат даражасини ошиб кетгани ширкатнинг Гент шаҳридаги (Бельгия) корхонасида текширув ўтказилган пайтда аниқлангани ҳақида ёзган. Бу ерда ҳали сотилмаган маҳсулотлар пештахталардан олиб қўйилган.

ЕИ ТИВ раҳбарлари Сурия учун санкцияларни юмшатиш режасини мувофиқлаштиришди

Кая Каллас Сурия бўйича Риёдда ўтказилган конференцияда, 2025 йил 12 январи
Кая Каллас Сурия бўйича Риёдда ўтказилган конференцияда, 2025 йил 12 январи

Европа Иттифоқига кирувчи мамлакатлар ташқи ишлар вазирлари 2012 йилда Сурияга қарши киритилган санкцияларни юмшатиш режаси бўйича ўзаро келишувга эришишган.

“ЕИ ташқи ишлар вазирлари ҳозиргина Сурияга нисбатан Европа Иттифоқи санкцияларини юмшатиш бўйича йўл харитасини мувофиқлаштиришди”, деб ёзган ЕИ ташқи ишлар мутасаддиси Кая Каллас X ижтимоий тармоғида.

Калласга кўра, агар Суриянинг янги ҳокимияти “нотўғри қадамлар” қўядиган бўлса, қарор қайта кўриб чиқилиши мумкин.

Аввалроқ ОАВ мазкур режа Syrian Arab Airlines дохил авиаширкатларга нисбатан чекловларни бекор қилиш ва нефть-газ технологиялари экспортга тақиқни қайта кўриб чиқишни кўзда тутиши ҳақида хабар қилишган.

Сурияда ҳокимият алмашгани муносабати билан чекловларни қисман бекор қилиш ғояси Германия, Франция, Испания, Ҳолландия, Дания ва Финляндия каби мамлакатлар томонидан дастакланган. Санкцияларни бекор қилиш қарори мамлакатда ҳокимият алмашгани билан боғлиқ, бироқ собиқ президент Башар Асад ва унинг тарафдорларига нисбатан санкциялар сақлаб қолинади. Сурияда феълан ҳокимият тепасига келгани айтилаётган “Ҳайъат Таҳрир аш-Шом” гуруҳини террор ташкилотлари рўйхатидан чиқариш масаласи БМТ Хавфсизлик кенгашида ҳал бўлади.

ЕИ 2012 йилда Сурияга қарши иқтисодий санкциялар жорий этган бўлиб, улар асосан ҳукумат ва ҳарбий тузилмаларга қарши қаратилган эди. Улар нефть эмбаргоси, инвестицияларга чекловлар, Сурия Марказий банкининг Европадаги активларини музлатиш ҳамда қатағон учун ишлатилиши мумкин бўлган жиҳоз ва технологиялар экспортига тақиқ кабиларни ўз ичига олганди.

WP: АҚШ Сурияга ИД таҳдидига оид разведка маълумотларини тақдим этди

АҚШ Суриянинг янги ҳокимияти вакиллари бўлмиш “Ҳайъат Таҳрир аш-Шом” (ҲТШ - бу тузилманинг ўзи дунёдаги кўплаб мамлакатлар томонидан террор ташкилоти деб ҳисобланади - таҳр.) гуруҳи аъзоларига “Ислом давлати” террор гуруҳи томонидан бўлажак таҳдидлар тўғрисидаги махфий разведка маълумотларини топширди. Бу ҳақда The Washington Post нашри америкалик мулозимлардан олинган маълумотларга таянган ҳолда хабар қилди. Вашингтон ИДни ҳам, ҲТШни ҳам террор ташкилоти деб билади.

Нашр манбаларига кўра, ҲТШ вакиллари билан алоқалар ўтган йилнинг декабрь ойида Сурия президенти Башар Асад режими қулатилганидан икки ҳафта ўтиб бошланган. Ўша пайтда “Ҳайъат Таҳрир аш-Шом” бошчилигидаги аксилҳукумат гуруҳлари Дамашқни эгаллаб олган, Асад эса Россияга қочган эди.

ҲТШга маълумотлар воситачиларсиз тақдим этилган, дейилган The Washington Post мақоласида. Иддаога кўра, бу маълумотлардан бири ҲТШга январь ойида Дамашқ яқинидаги шиа қадамжоларидан бирига ҳужумнинг олдини олишга ёрдам берган.

Разведка маълумотларини алмашиш “Ислом давлати”ни тийиб туриш бўйича муштарак манфаатлар билан боғлиқ бўлиб, бу АҚШ томонидан “Ҳайъат Таҳрир аш-Шом” тан олинганини англатмайди. Америкалик собиқ мулозимларга кўра, бу ҳолат, агар разведка манбаларини хатар остига қўймайдиган бўлса, хорижий давлатлар дохил тайёргарлик кўрилаётган таҳдидлар ҳақида огоҳлантириш бўйича АҚШ сиёсатига мувофиқ келади.

Марказий разведка бошқармаси бу борада изоҳ беришдан бош тортган, бироқ собиқ мулозимлардан бири маълумотлар тақдим этилиши ўринли бўлганини айтиб, алоҳида таҳдидлар туғилган тақдирда бу каби маълумот алмашувлар жумладан Россия ва Эрон билан ҳам амалга оширилиши мумкинлигини таъкидлаган.

Беларусь МСК Лукашенкони президент сайлови ғолиби деб эълон қилди

Александр Лукашенко овоз бериш участкасида, Минск, 2025 йил 26 январи
Александр Лукашенко овоз бериш участкасида, Минск, 2025 йил 26 январи

Беларусь Марказий сайлов комиссияси президент сайловининг дастлабки натижаларини эълон қилди. Иддаога кўра, сайловда сайловчиларнинг 86,82 фоизи Александр Лукашенко учун овоз берган.

Овоз бериш бюллетенига яна тўрт нафар номзоднинг исм-фамилияси киритилган эди. Маълумотларга кўра, Беларусь Коммунистик партияси Марказий қўмитаси биринчи котиби Сергей Сиранков 3,21 фоиз, Беларусь Либерал-демократик партияси раиси Олег Гайдукевич 2,02 фоиз, парламент собиқ депутати Анна Канопацкая 1,86 фоиз, Беларусь Меҳнат ва адолат партияси раиси Александр Хижняк эса 1,74 фоиз овоз йиғишга муваффақ бўлган. Сайловчиларнинг 3,6 фоизи номзодларнинг ҳаммасига қарши овоз берган.

Президент сайловининг якуний натижаси 3 февраль куни очиқланади.

Беларусь МСК иддаосича, сайловда давомат 85,7 фоизни ташкил этган.

Бу галги сайловда хорижда сайлов участкалари очилмаган. Сайловда ЕХҲТдан ва ғарб мамлакатларидан расман кузатувчи қатнашмаган. Лукашенко мамлакат расмийлари ЕХҲТ кузатувчиларини таклиф қилишгани, бироқ улар келишдан бош тортишганини билдирган. ЕХҲТ вакиллари таклифнома овоз беришга 10 кун қолганда етиб келгани ва ўша пайтга келиб кузатувчиликни уюштириш имконсиз бўлиб қолганини маълум қилишган.

Айни пайтда Беларусь МСК масъуллари президент сайловини 52 та мамлакатдан келган 486 нафар кузатувчи ва 44 минг 361 нафар маҳаллий кузатувчи кузатиб борганини иддао қилган.

Беларусь ИИВ раҳбари Иван Кубраков “сайлов кампанияси ўтказилган жойларда жамоат тартиби бузилиши ҳолатлари қайд этилмаган”ини билдирган.

Беларуснинг 70 ёшли авторитар раҳбари Александр Лукашенко президентликка еттинча марта қайта сайланмоқда. У 1994 йилдан буён мамлакатни бошқариб келади.

Ўзбекистон президенти матбуот хизмати маълумотига кўра, Шавкат Мирзиёев 27 январь куни Александр Лукашенко билан бўлиб ўтган телефон орқали мулоқотда якшанба куни ўтказилган "президент сайловидаги ишончли ғалабаси билан" табриклаган.

Европа Иттифоқи ва кўплаб ғарб мамлакатлари расмийлари фикрича, Лукашенко 2020 йилда оммавий сохталаштиришлар ва мухолифат норозилигининг аёвсиз бостирилиши кузатилган сайловдан кейин легитимлилигини йўқотган.

Европа дипломатияси раҳбари Кая Каллас 26 январь кунги баёнотида Беларусдаги сайлов натижаларига ишонч йўқлигини қайд этган, сайловнинг ўзини эса у “сохта, эркин бўлмаган ва адолатсиз” деб атаган. Баёнотда ЕИ Беларусь расмийларига қарши санкциялар жорий этишда давом этиши, айни пайтда Беларусдаги фуқаролик жамияти ва қувғиндаги демократик кучларни дастаклашни тўхтатмаслиги таъкидланган.

Александр Лукашенко хорижий ўлкаларга чиқиб кетишга мажбур бўлган мухолифлари ва Беларусь диаспораси 26 январь куни Варшава, Вильнюс, Прага, Стокҳолм ва бошқа шаҳарларда акциялар ташкил этишган. Польша пойтахти Варшавада мухолифат лидери Светлана Тихановская иштирокида “Белоруслар бундан яхшироғига муносиб” деб номланган форум бўлиб ўтган. Киевда эса ўнлаб одам Украина учун ҳалок бўлган белоруслар хотирасига уюштирилган юришда иштирок этишган.

Жанубий Корея президентига расман айблов билдирилди

Юн Сок Ёль Сеулдаги суд залида, 2025 йил 23 январи
Юн Сок Ёль Сеулдаги суд залида, 2025 йил 23 январи

Жанубий Корея прокуратураси Юн Сок Ёлга исён уюштирганлик бўйича айблов эълон қилди, дея хабар қилди Yonhap агентлиги.

Юн мамлакат конституциясига ва қонунларига зид равишда ҳарбий ҳолат эълон қилиш йўли билан одамларни исёнга туртиш мақсадида собиқ мудофаа вазири Ким Ён Хён ва бошқалар билан тил бириктирганлик айблови қўйилмоқда.

Лавозимидан вақтинча четлатилган президенти Юн Сок Ёль 15 январь куни сўроққа келган пайтда ҳибсга олинган. Уни ҳибсга олиш учун икки марта ордер берилган. Илк марта ордер берилган пайтда аксилкоррупция агентлиги терговчилари ва полициячилардан иборат 150 чоғли киши президентнинг тарафдорлари ва қўриқчилик хизмати қаршилиги туфайли Юн Сок Ёлни ҳибсга ололмаганди.

Юн Сок Ёль 2024 йилнинг 3 декабрида “КХДРнинг тарафдорларига қарши кураш учун” ҳарбий ҳолат жорий этилганини эълон қилган. Олти соат давомида амалда бўлган фармон сиёсий партиялар фаолияти, норозилик чиқишлари, иш ташлашларга тақиқ қўйиб, унда цензурани ҳамда ўлим жазоси чиқариш ҳуқуқига эга бўлган ҳарбий-дала трибуналларини жорий қилиш кўзда тутилганди.

Бу ҳолат Сеул кўчаларида ҳам, парламентда ҳам кенг кўламли норозилик чиқишларига сабаб бўлган. Депутатлар ҳарбийлар томонидан парламент биноси штурм қилинаётган пайтда президент қарори бекор қилиниши учун овоз беришган. Шундан сўнг у қонунга мувофиқ равишда фармонни бекор қилишга мажбур бўлган. 7 декабрь куни президенти телевидение орқали қилган чиқишида ўз хатти-ҳаракатлари учун узр сўраган. Бироқ 14 декабрь куни Жанубий Корея парламенти овоз бериш натижасида Юнга нисбатан импичмент эълон қилиш қарорини дастаклаган.

Трамп араб давлатларига Ғазодаги фаластинликларни олиб кетишни таклиф қилди

Ғазо секторидаги вайрон бўлган бинолар
Ғазо секторидаги вайрон бўлган бинолар

АҚШ президенти Дональд Трамп Иордания, Миср лидерлари билан музокаралар олиб бориб, уларни Ғазо секторидаги фаластинликларни ўз мамлакатларига олиб кетишга кўндиришга уринаётгани айтди, дея хабар қилди Reuters агентлиги.

АҚШнинг янги ҳукумати тикланиш ишлари олиб борилаётган пайтда бир ярим миллионга яқин фаластинликни кўчиришни таклиф қилмоқда. Бироқ, Трампга кўра, Ғазодагилар вақтинчаликка кўчирилиши ҳам мумкин, узоқроқ муддатга ҳам.

Трамп уруш Ғазони вайрон қилгани ва ҳозирда у ерда яшаш шунчаки имконсиз ҳолга келганини урғулади.

Аввалроқ Трампнинг Яқин Шарқ минтақасидаги вакиши Стив Виткофф ҳам фаластинликларни Ғазодан Индонезия дохил бошқа мамлакатларга кўчириш имконияти кўриб чиқилаётганини айтган эди.

Жакарта Оқ уй режасидан мутлақо бехабарлигини билдирган. Индонезия ТИВ мамлакат секторни урушдан кейинги тиклаш ишларида ёрдам беришга тайёрлигини маълум қилган.

Шунингдек, Трамп Исроилга оғирлиги 2000 фунт (тақрибан 900 килограмм) бўлган авиабомбаларни етказиб бериш бўйича салафи Жо Байден томонидан жорий этилган тақиқ бекор қилинганини эълон қилди.

Axios нашрининг ёзишича, ўтган йилнинг май ойида киритилган тақиқ 2023 йил 7 октябридан кейин АҚШ ва Исроил муносабатларидаги энг жиддий инқирозлардан бирига сабаб бўлган. Ўша пайтда АҚШ ва ЕИда террор ташкилоти деб тан олинган ҲАМАС гуруҳи Исроил жанубига ҳужум уюштирганди. Ҳужум чоғида мингдан зиёд одам ўлган, 250 чоғли одам гаровга олиниб, Ғазо секторига олиб чиқиб кетилган эди.

Давомини ўқинг

XS
SM
MD
LG