Америкалик воситачилар Исроил ва Ливандаги “Ҳизбуллоҳ” радикал гуруҳи ўртасида 60 кунлик оташкесимдан бошлаб жанговар ҳаракатларни тўхтатишга оид таклиф устида иш олиб боришмоқда. Бу ҳақда Reuters агентлиги ўз манбаларидан олинган маълумотларга таянган ҳолда хабар қилди.

Агентлик суҳбатдошлари икки ойлик даврдан БМТ Хавфсизлик кенгашининг 2006 йилдаги резолюциясининг бажарилиши учун фойдаланилишини айтишган – мазкур ҳужжатга мувофиқ, Ливан жануби давлат назорати остида бўлмаган гуруҳлардан озод қилишини лозим.

Манбалар келишув натижа бермаслиги мумкинлигини ҳам истисно қилишмаяпти.

Оқ уй вакиллари 31 октябрь куни Ливан бўйича келишув муҳокамаси учун Исроилга келишади.

Ўз навбатида Исроил телевидениесининг 12-канали мамлакат бош вазири Бинямин Нетаняҳу ва хавфсизлик хизмати вакиллари Исроил “Ҳизбуллоҳ”га қарши кампания мақсадларига эришди ва эндиликда зиддиятни сиёсий йўл билан ҳал қилиш зарур, деган хулосага келишгани ҳақида хабар қилган.

Айни пайтда Исроилнинг Ливанда олиб борилаётган амалиёти давом этмоқда. 30 октябрь куни Исроил армияси (ЦАХАЛ) Ливан шарқидаги Баалбек шаҳри ва унга яқин икки қишлоқ аҳолисини эвакуацияга чақирган.

Чоршанба оқшомида Исроил ОАВ ва телеграм-каналлари ЦАХАЛ қирувчи учоқлари “Ҳизбуллоҳ”нинг Баалбек ҳудудидаги инфратузилмасига ҳамда Ливан жанубидаги Набатия ҳудудига ҳужум қилгани ҳақида хабар қилишган.

Ливан нашрлари тинч аҳоли орасида қурбонлар борлиги ҳақида хабар қилган. Муҳтамал қурбонлар ҳақида расмий маълумот ҳали берилганича йўқ.

“Ҳизбуллоҳ” АҚШ ва Исроилда террор ташкилоти деб тан олинган. Европа Иттифоқида “Ҳизбуллоҳ”нинг ҳарбий қаноти террор ташкилоти ўлароқ тан олинган, Ливан парламентида ўз депутатларига эга “Ҳизбуллоҳ” сиёсий партияси эса ЕИ наздида террор ташкилоти эмас.

Исроил ҳужумларидан бири чоғида гуруҳ лидери Ҳасан Насруллоҳ ўлдирилган.

“Ҳизбуллоҳ” Фаластиндаги ҲАМАС гуруҳининг (АҚШ ва ЕИда террор ташкилоти деб тан олинган) 2023 йил 7 октябридаги Исроил жанубига ҳужумининг эртасига Исроил ҳудудига ракеталар отган. Ўшандан буён Исроил-Ливан чегарасида қарийб ҳар куни отишмалар содир бўлиб турибди. Ҳар икки мамлакатнинг чегараолди ҳудудларидан ўн минглаб одам эвакуация қилинган.

Исроил Ливаннинг “Ҳизбуллоҳ” гуруҳига қарши “Шимол нишлари” амалиётини 23 сентябрь куни бошлаган. Амалиётдан мақсад террор ташкилотининг ҳарбий инфратузилмасини йўқ қилиш ва Исроил шимолидаги уйларини ташлаб кетган исроилликларни ортга қайтариш учун шарт-шароит яратиш экани айтилган.

Испания жанубий-шарқидаги Валенсия вилоятида юзага келган тошқин натижасида, сўнгги маълумотларга кўра, камида 95 киши ҳалок бўлган. Тошқинга 29 октябрь куни тинимсиз қуйган жала сабаб бўлган.

Ижтимоий тармоқларда минтақа турғунлари сув оқимидан қочиб, дарахтларга чиқиб жон сақлашга уринаётгани акс этган видеолар ҳамда ўт ўчирувчилар сув остида қолган автомобиллардан одамларни чиқариб олишга уринаётган кадрлар пайдо бўлган.

Валенсия вилояти раҳбари Карлос Масон матбуот анжуманида сув босган айрим ҳудудларга ҳали етиб боришга муваффақ бўлинмаганини билдирган. Ўнлаб одам бедарак кетгани айтилмоқда.

Қутқарув ишларига фавқулодда вазиятлар бўйича ҳарбий бўлинма жалб этилган. Тошқиндан энг кўп жабр кўрган ҳудудларда мактаблар ва асосий хизматлар фаолияти тўхтатилган, шунингдек, Мадрид билан Барселона ўртасидаги поезд қатнови бекор қилинган.

Валенсияда сўнгги йирик тошқин 2023 йил сентябрида содир бўлган эди: ўшанда Испанияда табиий офат натижасида камида уч киши ҳалок бўлган.

Олимларга кўра, минтақада экстремал об-ҳаво ҳодисаларининг тез-тез содир бўлишига иқлим ўзгариши сабаб бўлган. Метеорологлар фикрича, Ўртаер денгизида ҳароратнинг кўтарилиши сувнинг тез буғланишига олиб келмоқда, бу эса ёғингарчилик интенсивлигига сезиларли таъсир кўрсатяпти, деб ёзган Reuters агентлиги.

Грузия президенти Саломе Зурабишвили ўтган парламент сайловидаги муҳтамал сохталаштиришларга оид бўйича саволларга жавоб бериш учун таклиф қилинган прокуратурага боришдан бош тортди. Аввалроқ у сайловни нолегитим деб ҳисоблашини айтган, ундаги “Грузия орзуси” ҳукмрон партиясининг ғалабасини эса сохталаштирилган, дея баёнот берган эди.

Зурабишвили чоршанба кунги брифингда 31 октябрга белгиланган прокуратурадаги суҳбатга бормаслигини билдирди. У прокуратура қонунбузарликка оид далилларни давлат раҳбаридан талаб қилмай, ўзи қидириши лозимлигини қайд этди. У брифингни сайловни сохталаштириш технологиялари ҳақидаги видеони намойиш қилишдан бошлади.

“Мен прокуратурага ўз ишини бошлашни ва президент билан сиёсий ҳисоб-китоб қилишдан қочишни маслаҳат берган бўлардим. Мен прокуратурага мурожаат қиляпман: сиз халқ олдида ҳисобдорсиз, жамоатчилик сиздан менинг далилларимни эмас, зудлик билан текширишга киришишни талаб қилмоқда”, дея иқтибос келтирган Зурабишвили сўзларидан Озодликнинг грузин хизмати.

Грузияда парламент сайлови 26 октябрь куни бўлиб ўтди. МСК маълумотига кўра, унда Россияга мойил кайфиятдаги “Грузия орзуси” ҳукмрон партияси 54 фоиз овоз олган. Мухолифатдаги тўртта партия кўпи билан 10 фоиздан овоз олишган, қолганлари эса беш фоизли тўсиқдан ўта олмаган.

Мухолифатдаги сиёсатчилар сайлов натижалари “Грузия орзуси” фойдасига сохталаштирилганини билдиришиб, уларни тан олишдан бош тортишган. Президент Саломе Зурабишвили ҳам шу фикрда. У 28 октябрь куни Тбилисида 15 мингга яқин одам тўпланган норозилик митингида чиқиш қилган.

Мураккаб схемали сохталаштиришлар ҳақида бир неча фуқаровий ташкилотлар ҳам баёнот беришган. Грузия МСК расман мамлакат бош прокуратурасига мурожаат қилган ва бу борада тергов бошланган.

Россия билан Туркманистон ўртасидаги газ шартномаси бекор қилинган ва туркман газининг Россияга экспорти жорий йил ярмида тўхтатилган. Бу ҳақда Озодликнинг туркман хизмати “Туркменгаз” давлат концерни раиси Мақсат Бабаев сўзларига таянган ҳолда хабар қилди.

Россия нашрлари томонлар газ нархи бўйича келишувга эришолмагани ҳақида ёзишмоқда.

Россия 2016 йилда ҳам Туркманистондан газ сотиб олишни тўхтатиб қўйган эди. Уч йиллик танаффусдан сўнг 2019 йилда томонлар газ етказиб бериш бўйича беш йиллик янги шартномани имзолашган. Йилига беш миллиард куб метр газ етказиб бериш кўзда тутилган шартноманинг амал қилиш муддати 2024 йилнинг 30 июнида тугаган ва афтидан, томонлар шартнома муддатини узайтирмасликка қарор қилишган.

“Жорий йил ўртасидан томонларнинг ўзаро келишуви бўйича биз Россия Федерациясига табиий газ етказиб бермадик”, дея иқтибос келтирган “Туркменгаз” давлат концерни раисининг ўринбосари Мурат Арчаев сўзларидан Россия нашрлари.

Айни пайтда Туркманистон расмийлари газ экспорти йўналишлари ошганини билдирмоқда.

“Туркманистон доим экспорт йўналишларини диверсификация қилишга интилиб келган. Бугунги кунда биз янги йўналишлар ҳамда мавжуд шартномалар ва йўналишлар бўйича етказиб берилажак газ ҳажмини оширишдан манфаатдормиз”, деган “Туркменгаз” раҳбари.

2022 йил декабрь ойида Ўзбекистон Туркманистон билан илк бор 1,5 миллиард куб метр газ етказиб бериш бўйича “Газпром” иштирокисиз қисқа муддатли шартнома тузган эди. 2023 йил август ойида эса Ўзбекистон Туркманистон билан йилига 2 миллиард куб метргача газ етказиб бериш бўйича янги шартнома имзолаган.

Ўзбекистон Энергетика вазирлиги раҳбари Жўрабек Мирзамаҳмудов аввалроқ Тошкент ва Ашхобод газ етказиб бериш бўйича узоқ муддатли шартнома ишлаб чиқаётганини билдирган эди. Туркманистон билан истиқболда тузилажак газ шартномаси Ўзбекистон эҳтиёжининг қанча қисмини қоплаши ҳақида ҳозирча маълумот йўқ.

2023 йил 7 октябридан Ўзбекистон куз-қиш мавсумида республикада газ тақчиллигининг бир қисмини қоплаш учун Қозоғистон ҳудуди орқали Россиядан газ импорт қилишни бошлаган эди. Ўшанда газ сотиб олиш бўйича шартнома икки йилга тузилгани, харид ҳажми йилига қарийб 2,8 миллиард куб метрни ташкил этиши айтилган.

Россиянинг Красноярск ўлкасида Тергов қўмитаси ва ҳарбий комиссариат ходимлари томонидан ўтказилган навбатдаги рейд чоғида Ўзбекистон, Қирғизистон ва Тожикистондан бўлган 229 нафар меҳнат мигранти қўлга олинган. “Сибирский Экспресс” нашри хабарига кўра, улардан федерал базага киритиш учун “геном маълумоти материали олинган”.

Қайд этилишича, куч ишлатар тузилмалари ходимлари Красноярскдаги йирик супермаркетлар тармоғининг тақсимот маркази, ёғочни қайта ишлаш базаси ва саноат-логистика мажмуасида текширув ўтказишган.

“Буларнинг барчасида миграция қонунчилигининг жиддий бузилиши ҳолатлари аниқланган”, дея билдиришган полиция ходимлари. Сохта қайдга қўйиш, ноқонуний мигрантларга тураржой ёки транспорт воситасининг берилиши, маълумот тақдим этишдан бўйин товлаш ёки иммигрант мақомини аниқлаш чоғида нотўғри маълумотлар тақдим этиш кабилар шулар жумласидандир.

“Крокус Сити Холл”даги террор хуружи ортидан Россия расмийлари мамлакатга мигрантлар келиши тартиби ва шартларини кучайтира бошлашган. 2024 йил августида президент Путин ИИВ ходимларига хорижлик фуқароларни Россия ҳудудидан мустақил равишда чиқариб юбориш ҳуқуқини берувчи қонунни имзолаган. Мазкур қонун 2025 йил февралидан кучга киради.

Бундан ташқари, Россияда мамлакатда ноқонуний равишда юрган чет элликлар реестри тузилмоқда. Реестрга киритилганидан кейин мигрантлар транспорт воситаларини бошқариш, банк хизматларидан фойдаланиш, мол-мулкини рўйхатдан ўтказиш, никоҳ қуриш ва ажрашиш, фарзандларини боғча ва мактабларга бериш ҳуқуқидан маҳрум бўлишади.

Россия ички ишлар вазирининг биринчи ўринбосари Александр Горовой маълумотига кўра, ҳозирда Россияда хорижий давлат фуқароси бўлган 6,174 миллион киши юрибди. Россияда юрган хорижликлар сони бўйича илк ўнликка Ўзбекистон, Тожикистон, Қирғизистон, Беларусь, Украина, Арманистон, Озарбайжон, Қозоғистон, Хитой ва Туркманистон фуқаролари киради.

Қирғизистон президенти Садир Жапаров давлат мадҳиясини ўзгартириш ғоясида ҳеч қанақа ёмонлик кўрмаётганини қайд этган. Бу ҳақда у “Кабар” давлат ахборот агентлигига берган интервьюсида айтган.

Жапаровга кўра, амалдаги мадҳия бундан 33 йил олдин – Қирғизистон эндигина мустақил бўлганида ёзилган.

“Мадҳия муаллифлари ўша пайтда “мана энди озод бўлдик, мустақил мамлакат бўлдик, қирғиз халқи, ўз тақдиринг ўз қўлингда, олғалайвер” деб, қувонч ва ҳаяжон билан ёзишган. Ўшандан буён 33 йил ўтди. Биз давлат ўлароқ тўлиқ шаклландик. Бутун дунёга танилдик. Энди юз йил ўтса ҳам озодликка чиқдик, мустақил ўлка бўлдик, деб куйлаб юраверамизми?” деган Садир Жапаров.

Президент эндиликда Қирғизистоннинг мустақил давлат экани, қирғизлар 5 минг йиллик тарихга эга халқ экани ва ёш авлодни руҳлантирадиган мадҳия ёзиш мумкинлигини қўшимча қилган. Айни пайтда, Жапаровга кўра, амалдаги мадҳия ҳам ёддан чиқарилмайди ва у тарихнинг бир қисми ўлароқ сақлаб қўйилади.

“Байроқни ўнглаб қўяйлик деганда ҳам айрим демагог ва популистлар қарши чиқишганди. Ҳозирги байроғимиз ёмон бўлдими? У аввалгисидан бир босқич юқорида бўлди. Аввалги байроғимиздаги қуёш рамзи тушунарсиз бўлиб, унинг кунгабоқарми, арранинг тиғими экани маълум эди. Ҳозирги байроқни кўрган одам дарров унинг қуёш нури эканини тушунади”, дея қайд этган Жапаров.

Қирғизистон мадҳиясини ўзгартириш ғояси 25 октябрь куни парламент спикери Нурланбек Шакиев тилидан янграган. Ўшанда у амалдаги мадҳия Совет Иттифоқидан чиқилиши билан қабул қилинган бўлиб, унинг озодлик йўлидаги биринчи қадамлар бўлганини айтган. У мадҳия ҳаммага тушунарли ва ҳар қандай ёшдаги фуқаро томонидан осон ижро этиладиган бўлиши лозимлигини қайд этган. Шакиев мадҳияга аввал ҳам ўзгартишлар киритилганини, бундай ўзгартишлар бошқа мамлакатларда ҳам киритилишини қўшимча қилган.

2023 йилда Шакиев давлат байроғини ўзгартиш ташаббуси билан чиққан, кейин эса бу ғоя парламент томонидан тасдиқланган эди. Кейинроқ эса президент Садир Жапаров бу ғоя аслида унга тегишли бўлганини, шунчаки бу ғояни очиқлашни спикердан илтимос қилганини эътироф этган эди.

Грузия президенти Саломе Зурабишвили мамлакатда ўтказилган парламент сайлови натижалари қайта кўриб чиқилиши учун Ғарб мамлакатларини “Грузия орзуси” ҳукмрон партиясига жиддий босим ўтказишга чақирди.

“Агар босим ўтказилмаса, бу Ғарбнинг Грузияни европача истиқбол ва ғарб томонида тутиб туришга ҳаракат йўлида қўлидан келган барча ишни қилмаганини англатади”, дея қайд этди Зурабишвили Озодликнинг грузин хизматига берган интервьюсида.

Грузияда парламент сайлови 26 октябрь куни бўлиб ўтган. МСК маълумотига кўра, унда 54 фоизга яқин овоз билан “Грузия орзуси” ҳукмрон партияси ғалаба қозонган. Грузия қонунларига мувофиқ, бу партия бир ўзи ҳукуматни шакллантириш ҳуқуқига эга бўлади. Парламентга кириш учун зарур бўлган беш фоизли тўсиқдан мухолифатдаги тўрт партия — “Ўзгаришлар учун коалиция”, “Бирдамлик – Миллий ҳаракат”, “Кучли Грузия” ва “Гахария Грузия учун” партиялари ўтган.

Зурабишвили ва мухолифат сайловда 300 мингга яқин овоз ҳукмрон партия фойдасига сохталаштирилганини билдиришган. Президент “Грузия орзуси” ўз сайловолди кампанияси чоғида Россия нарративаларидан фойдаланганини ҳам қайд этган.

ЕХҲТ вакиллари Грузиядаги сайлов жараёни халқаро демократик стандартларга етарли даражада мувофиқ бўлмагани билдиришган. Ташкилот сайлов пайтида овоз сотиб олиш, икки марталаб овоз бериш, жисмоний зўравонлик ва қўрқитиш каби ҳолатларни қайд этган. Айни пайтда ЕХҲТ овоз бериш чоғида тўғридан-тўғри сохталаштириш ҳолатларини тасдиқлаган эмас.

Зурабишвили Озодликка берган ўз интервьюсида маҳаллий ташкилотлар сайловдаги қонунбузарликларга оид далилларни кўрсатиш учун маълумот йиғиш устида ишлаётганини билдирган.

Бу орада Грузия Марказий сайлов комиссияси 29 октябрь куни ҳар бир сайлов округидаги бешта участкада бюллетенлар қайта саналишини эълон қилган.

28 октябрь куни Тбилисида мухолифат тарафдорларининг кўп минг кишилик митинги бўлиб ўтиб, унда Зурабишвили ғарб мамлакатлари лидерлари билан мулоқот қилгани ва улар ҳам сайловларни нолегитим деб ҳисоблаётганларини билдирган.

2012 йилдан буён ҳокимият тепасида бўлган “Грузия орзуси” авваллари ғарбча сиёсат юритиб келаётган эди, бироқ сўнгги икки йил ичида партия, иддаоларга кўра, Россия ўзанига тушиб олган. Партия бу иддаолар ҳақиқатга тўғри келмаслигини айтмоқда.

Россия ҳам Грузия сайловларига аралашганини рад этиб келяпти.

TikTok платформасини бошқарувчи ByteDance ширкати асосчиси Чжан Имин Хитойнинг энг бадавлат одамига айланди. Hurun China Rich List томонидан ҳар йили ёйинланувчи рўйхатга мувофиқ, тадбиркорнинг шахсий бойлиги 49,3 миллиард долларни ташкил этади. Бу ҳақда Reuters агентлиги хабар қилди.

Чжан Имин 2021 йилда ByteDance бош директори лавозимидан кетган ва 26 йил ичида 18-бўлиб Хитойнинг энг бой одами номига эга бўлган. Нurun China Rich List нашри айнан шунча йилдан буён бой одамлар рўйхатини эълон қилиб келади.

TikTok соҳиби шишага сув ва бошқа алкоголсиз ичимликлар қуйиб сотадиган Nongfu Spring ширкати эгаси Чжун Шаньшанни ҳам ортда қолдирган. Шаньшаннинг сарвати ўтган бир йил ичида чорак қисмга қисқарган ва эндиликда 47,9 миллиард долларни ташкил қилмоқда.

АҚШда активлари устидан суд жараёнига кетаётганига қарамай, ByteDance ширкатининг глобал даромади 2023 йилда 30 фоизга ошган.

Хитойдаги бойларнинг бу галги рўйхатида миллиардерлар сони 142 нафарга камайиб, эндиликда 753 нафарни ташкил этмоқда. 2021 йилда бу мамлакатда миллиардерлар сони бундан 36 фоизга кўп (1185 нафар) эди.

Қароргоҳи Ливанда бўлган эронпараст “Ҳизбуллоҳ” радикал гуруҳи раҳбарлигига шайх Наим Қосим сайланди.

Гуруҳнинг 29 октябрь куни тарқатилган баёнотида Наим Қосим сентябрь ойи охирида Байрут чеккасида Исроил авиацияси ҳужуми натижасида ўлдирилган Ҳасан Насруллоҳнинг ўрнига “Ҳизбуллоҳ”нинг янги бош котиби этиб сайлангани айтилган.

Бунгача шайх Наим Қосим Ливан жанубидаги шиа мазҳабига мансуб аҳоли яшайдиган ҳудудларнинг катта қисмини назорат қилувчи “Ҳизбуллоҳ” гуруҳининг 1991 йилдан буён бош котиби ўринбосари бўлиб келган.

Ҳам сиёсий партия, ҳам қуролли гуруҳ бўлган “Ҳизбуллоҳ” Ливан парламентида ҳам тамсил этилган. АҚШ бу гуруҳни террор ташкилоти деб ҳисоблайди, Европа Иттифоқи эса ташкилотнинг фақат қуролли қанотини террор ташкилоти деб билади, “Ҳизбуллоҳ” сиёсий партияси эса ЕИ наздида террор ташкилоти эмас.

Наим Қосим “Ҳизбуллоҳ” гуруҳи 1992 йилда илк бор Ливандаги парламент сайловида иштирок этганидан буён гуруҳнинг сайлов кампанияларини ташкил этишда қатнашиб келган.

Аввалроқ октябрь ойида исроиллик ҳарбийлар ЦАХАЛ кучлари томонидан Байрут жанубига берилган зарбада Ҳасан Насруллоҳнинг муҳтамал вориси деб аталган Ҳошим Сафиюддин ўлдирилганини тасдиқлашган эди.

Исроил парламенти бўлган Кнессет 28 октябрь куни кўпчилик овоз билан Исроилда ҳамда унинг назорати остида бўлган ҳудудларда БМТнинг фаластинлик қочкинларга ёрдам бўйича Яқин Шарқ агентлиги (UNRWA) фаолияти тақиқлаш таклифини маъқуллади. Аввалроқ Исроил UNRWAни бир неча бор Фаластиндаги ҲАМАС (АҚШ ва Европа Иттифоқида террор ташкилоти деб тан олинган) дохил радикал гуруҳлар билан ҳамкорликда айблаган. Исроил БМТга агентлик ҲАМАС билан ҳамкорлик қилаётганига оид далиллар тақдим этган.

Кнессет икки қонун лойиҳасини тасдиқлади. Биринчисида Исроилда UNRWAнинг бевосита ёки билвосита фаолият олиб боришига йўл қўйилмаслиги айтилган. Иккинчисида эса Исроил билан UNRWA ўртасида 1967 йилда тузилган шартнома тўхтатилиши ва эндиликда Исроилдаги давлат инстанциялари UNRWA ва унинг вакиллари билан мулоқот қилмаслиги қайд этилган.

Кнессетнинг мудофаа ва ташқи ишлар қўмитаси раиси Йоэль Эдельштейн "UNRWA фаолияти фаластинлик муаммоларини ҳал қилишга эмас, балки бу муаммо абадий муаммога айланишига қаратилган", дея баёнот берди, деб хабар қилди The Jerusalem Post.

Эдельштейн фаластинликларга гуманитар ёрдам кўрсатилиши учун Исроил томонидан қайси ташкилот UNRWAга ворис ўлароқ кўрилаётганига аниқлик киритган эмас.

UNRWA раҳбари Филипп Лаззарини Кнессет қарорини “мисли кўрилмаган” ва “хавфли прецедент яратувчи” эканини билдириб, унинг БМТ Хартиясига зид келиши ва Исроилнинг халқаро қонунчилик олдидаги мажбуриятларига тўғри келмаслигини урғулаган. У мазкур қарор фақатгина фаластинликлар азоб-уқубатини янада орттиришини айтган.

Исроил UNRWA ходимларини Ғазо секторидаги радикал гуруҳлар фаолиятига алоқадорликда, UNRWA эса Исроилни фаластинликларга жабр-зулм қилиб, Ғазо секторидаги гуманитар буҳронни янада чуқурлаштираётганликда айблаб келади.

БМТнинг фаластинлик қочкинларга ёрдам бўйича Яқин Шарқ агентлиги 1949 йилда ташкил этилган. У Исроил ҳудудидан Сурия, Ливан, Ғазо сектори ва Урдун дарёсининг ғарбий соҳилига қочган фаластинлик қочқинларга ёрдам бериш билан шуғулланиб келади. UNRWA фаластинлик қочқинлар учун таълим, соғлиқни сақлаш ва ижтимоий хизматни ташкил этиш учун масъул ташкилот бўлиб ҳисобланади. UNRWAнинг энг йирик молиявий донорларидан бири АҚШдир.

Асли эронлик бўлган Германия фуқароси Жамшид Шармаҳд Эронда қатл этилган. Бу ҳақда 28 октябрь куни Эрон адлиясининг расмий портали бўлган Misan маълумот тарқатди.

Қатл душанба куни эрталаб амалга оширилган. Эронда қатл ҳукми одатда дорга осиш йўли билан ижро этилган. DPA агентлигининг аниқлик киритишича, ҳуқуқбонлар ва Шармаҳднинг АҚШда яшовчи қизи судланганни қутқариш учун охиригача курашишган. Ҳукмга мувофиқ, Шармаҳд “Ер юзида коррупциянинг тарқалиши”да айбдор – бу жумла ислом фундаменталистларига кўра ўлим билан жазоланадиган оғир жиноятни англатади.

Мухолифатдаги Христиан-демократлар иттифоқи/Христиан-социалистлар иттифоқи (ХДИ/ХСИ) блокидан ГФР канцлери лавозимига номзод Фридрих Мерц Эрон расмийлари “мудҳиш жиноят”га қўл урганини билдирди.

“Эрон режими яна бир марта ўзининг ғайриинсоний характерини намойиш этди”, дея қайд этди сиёсатчи. У Германия ҳукуматини содир бўлган ҳодисага “қатъият” билан жавоб беришга ундади.

“Эрон билан “сокин дипломатия” ёндашуви муваффақиятсизликка юз тутди”, дея иқтибос келтирган Мерц сўзларидан “Немис тўлқини”.

ГФР ташқи ишлар вазири Анналена Бербок қатлни қоралаб чиқди. Унга кўра, бу масалани ҳал қилиш учун Эронга бир неча бор юқори лавозимли мулозимлар йўлланган. Бербок Германия фуқаросининг қатл этилиши жиддий оқибатларга олиб келишини урғулаган.

Шармаҳднинг яқинларига кўра, у сўнгги бир неча йилда АҚШда истиқомат қилган. Эрон хавфсизлик хизматлари ходимлари уни 2020 йили Дубайда бир учоқдан иккинчи учоққа чиқиш чоғида ўғирлаб кетишган. Эрон расмийлари ўшанда уни мухолифатдаги “Тондар” гуруҳи лидери деб ҳисоблашар эди. Бу гуруҳ Эронда террор ташкилотлари рўйхатига киритилган.

Грузия пойтахтида 28 октябрь оқшомида парламент сайловида “Грузия орзуси” ҳукмрон партияси ғалабасини тан олмаган мухолифат тарафдорларининг митинги бўлиб ўтди. Paper Kartuli телеграм-канали хабарига кўра, норозилар парламент биноси олдида йиғилиб, Руставели шоҳкўчасини тўсиб қўйишган.

Аввалроқ парламентга ўтган тўртта мухолифат партиясининг ҳаммаси сайлов натижаларини тан олишдан бош тортган. Мазкур натижаларга кўра, “Грузия орзуси” партияси 54 фоизга яқин овоз билан ғолиб бўлгани айтилган эди. Мухолиф сиёсатчиларнинг аксарияти фикрича, сайлов натижалари сохталаштирилган. Грузия президенти Саломе Зурабишвили ҳам сайлов натижаларини тан олишдан бош тортган.

Зурабишвили митингда йиғилганлар олдида чиқиш қилган. У ғарб мамлакатлари лидерлари билан гаплашганини ва улар ҳам сайловларни нолегитим деб ҳисоблаётганларини билдирган.

“Биз сизнинг овоз бериш бўйича конституцион ҳуқуқингизни ҳимоя қилиш учун курашамиз. Ҳозир тушкунликка тушиш мавриди эмас, ҳозир хотиржамлик билан ва бошни тик тутиб, ўз овозларимизни ҳимоя қилиш муҳимдир”, деган Грузия президенти.

“Мен бу Европа йўлида ва Европа эшикларига етгунимизга қадар сиз билан охиригача бирга бўлишимга қасам ичишим мумкин, бу фақатгина бизнинг шунчаки орзумиз эмас, реаллик ва келажакдир, бизда бошқа муқобил йўл йўқ”, дея қўшимча қилган Зурабишвили.

Мухолифат вакиллари қайта сайлов ўтказилишини талаб қилишган. “Бирдамлик – Миллий ҳаракат” партияси лидерларидан бири Георгий Вашадзе фикрича, парламент сайлови халқаро кузатувчилар назорати остида ўтказилиши лозим.

Россиянинг ТАСС ва РИА Новости давлат ахборот агентликлари Тбилисига гўё “оммавий норозилик тадбирлари чоғида провокациялар уюштириш учун Украинада тайёргарликдан ўтган мерганлар” етиб келгани ҳақида ёзмоқда. Бироқ, Грузия ва халқаро оммавий ахборот воситаларининг воқеа жойида хабар қилишларича, митингда вазият анча тинч бўлган, тўқнашувлар ёки қўлга олишлар қайд этилмаган.

Душанба куни маҳаллий вақт билан соат 21.30 ларда митинг тугагани эълон қилинган, шундан сўнг Грузия ва Европа Иттифоқи мадҳиялари ижро этилган.

Mapchecking хизматининг тахмини ҳисоб-китобига кўра, тадбирда 15 минг нафаргача киши иштирок этган бўлиши мумкин.

Грузия президенти Саломе Зурабишвили мамлакатда бўлиб ўтган парламент сайлови натижаларини тан олишдан бош тортди ва норозилик чиқишларига ҳозирлик кўрилаётганини билдирди.

Зурабишвили Грузияда “Россия сайлови” бўлиб ўтгани, “сохталаштиришларни ювиб ташлаш” учун эса янги технологиялардан фойдаланилганини билдирди, дея хабар қилди Озодликнинг “Эхо Кавказа” лойиҳаси.

Грузия президенти 28 октябрь оқшомида Тбилиси марказий кўчаларидан бирида жойлашган парламент биноси олдида митинг бўлиб ўтишини қўшимча қилган.

Аввалроқ “Бирдамлик – Миллий Ҳаракат” коалицияси ўз депутатлик мандатларидан воз кечишини эълон қилган эди. Партия раиси Тина Бокучава “Бирдамлик – Миллий Ҳаракат” сайлов натижаларини тан олмаслигини билдирган. Унга кўра, “Грузия орзуси” партиясининг ғалабаси “Грузия халқига қарши Россия йўсинида амалга оширилган махсус амалиёт”дир.

Грузиянинг собиқ президенти Михаил Саакашвили ижтимоий тармоқларда фуқароларни “катта норозилик намойиши”га чақирган.

“Биз бутун дунёга эркинлик учун курашаётганимизни ва адолатсизликка бўйин эгиб ўтирмаслигимизни кўрсатишимиз лозим. Вақт жуда кам!” деб ёзган у.

Грузияда 26 октябрь куни бўлиб ўтган парламент сайловига “нотенг ўйин қоидалар, босим ва муҳит таранглиги” соя солган. Бу ҳақда ЕХҲТ, Европа кенгаши, Европарламент ва НАТОдан бўлган халқаро кузатувчилар миссиясининг қўшма баёнотида айтилган.

Сайловнинг эртаси куни тарқатилган баёнотда халқаро кузатувчилар Грузияда овоз бериш жараёни умуман олганда яхши ташкил этилгани, бироқ юзага келган “таранг вазият” ва “тенг бўлмаган ўйин қоидалар” сайловга бўлган ишончга путур етказганини қайд этишган.

Қўшма баёнот хулосасида Грузиядаги сайлов жараёни халқаро демократик тамойилларга етарли даражада мувофиқ бўлмагани айтилган.

Европада хавфсизлик ва ҳамкорлик ташкилоти (ЕХҲТ) сайлов чоғида қайд этилган овоз сотиб олиш, икки марталаб овоз бериш, жисмоний зўравонлик ва қўрқитиш каби ҳолатларни ҳам қоралаган.

Европарламент делегацияси раҳбари Антонио Лопес-Истурис Уайт Тбилисида ўтказилган матбуот анжуманида “Грузия орзуси” ҳукмрон партияси сайлов арафасида душманона тил қўллагани, “Россия дезинформацияси”дан фойдалангани ҳамда “овоз беришга путур етказиш ва манипуляция” уринишига оид турли фитна назарияларини илгари сурганини таъкидлади.